صعود یا ثبات بازار ارز
تاریخ انتشار: ۲۸ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۷۵۶۳۸
هممیهن نوشت: روز گذشته دامنه نوسان در بازار متشکل ارزی مطابق با تصمیم بانک مرکزی حذف شد. کارشناسان و تحلیلگران بازار معتقدند که با این اقدام بهتدریج نرخ بازار آزاد به بازار رسمی نزدیک و حتی منجر به کاهش تقاضاهای کاذب موجود در بازار خواهد شد. گویا هدف بانک مرکزی از این اقدام حذف رانت و ثبات در بازار ارز است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
روز گذشته مصطفی قمریوفا، سخنگوی بانک مرکزی اعلام کرد: «امروز تمام معاملات دلار و یورو توافقی در بازار متشکل ارزی ایران بدون دامنه نوسان انجام میشود.»
پیش از این هشتم دیماه نیز کشف نرخ و انجام معاملات نقدی ارزی (اسکناس)، بدون محدودیت دامنه نوسان، انجام شد. فردای آن روز یعنی نهم دیماه شرکت مدیریت بازار متشکل ارز ایران طی اطلاعیهای اعلام کرد: «تمامی صرافیهای عضو بازار متشکل ارز، نرخ کشفشده روزانه در این بازار را بهعنوان نرخ مرجع معاملات نقدی ارز روی تابلوهای اعلام نرخ درج کرده و فعالان اقتصادی بهصورت لحظهای شاهد نرخ رسمی ارزها در تابلوی فروشندگان رسمی ارز خواهند بود.»
همچنین از اواخر خردادماه امسال بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز و در تعامل با کانون صرافیها، صرافیهای معتبر و صادرکنندگان، بازار توافقی عرضه و تقاضا را راهاندازی کرد. سپس امکان معاملات توافقی ارز در صرافیها و بازار متشکل ارزی نیز فراهم شد. این بازار در ماههای اخیر سبب تامین تقاضاهای خُرد مردم شده و به معیار قیمتگذاری ارز تبدیل شده است. این فعل و انفعالات و تصمیمگیریهای نو به نو در رابطه با بازار ارز کشور در حالی صورت میگیرد که در سالهای اخیر نرخ ارز در اقتصاد ایران از نوسانهای زیادی برخوردار بوده است.
این درحالی است که کارشناسان معتقدند نوسان نرخ ارز درکشورهای در حال توسعهای مانند ایران، به دلیل عدم وجود بازارهای مالی توسعهیافته، زمینه بروز بحران مالی را فراهم میآورد. عواملی که هر یک از آنها به تنهایی میتوانند تاثیری نامطلوب بر ثبات بانکها داشته باشد و دولت نیز ابزار لازم برای مقابله با این نوسانها را ندارد. اگر به عدم وجود ابزارها، موضوع تحریمها علیه ایران و محدودیتهای ناشی از آن در حوزه درآمدهای خارجی و دسترسی به این درآمدها را اضافه کنیم، متوجه آسیبپذیری ایران در حوزه نرخ ارز و نوسانات مرتبط با آن خواهیم بود؛ مسئلهای که کشور ما را به لحاظ اقتصادی در معرض آسیب بیشتری قرار داده و ریسک ابتلا به بحرانهای مالی را افزایش میدهد؛ بحرانهایی که البته امروز نیز به وضوح در کشور قابل مشاهده است. با این وصف خبر حذف نوسانات نرخ ارز توافقی در بازار متشکل این سوال را طرح میکند که با توجه به شرایط عجیب بازار در کشور، نرخ ارز باید با توجه به عرضه و تقاضا مشخص شود یا اینکه قیمتگذاری به صورت دستوری و از بالا به پایین صورت گیرد؟ با دو تن از کارشناسان اقتصادی در این حوزه گفتگو کردهایم که در ادامه میآید.
رانت در بازار ارزسیدکمال سیدعلی، مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات دراینباره به هممیهن گفت: «اگر منظور از حذف نوسانات نرخ ارز توافقی، کنترل نرخ ارز است باید گفت با توجه به افزایش ۳۰ درصدی نرخ ارز طی چند ماه گذشته بالاخره باید این افزایش نرخ در جایی متوقف شود تا سرنوشت سایر فاکتورهای اقتصادی مشخص شود و بازار بر اساس این فاکتورها مانند کسری بودجه و تورم تصمیمگیری کند. ممکن است در این راستا نیز افزایش نرخ ارز بهکندی صورت گیرد.»
او با تأکید بر اینکه نرخ ارز را شرایط بازار تعیین میکند، گفت: «این موضوع نیز به مسائلی مانند قیمت نفت و میزان فروش این محصول و میزان تورم و کسری بودجه در سال ۱۴۰۲ بستگی دارد. همه این موارد بر قیمت ارز تأثیرگذار است. از طرف دیگر تغییر رئیس بانک مرکزی نیز فعالان ارزی را در شرایط انتظار برای پیشنهادهای اجرایی در خصوص مسائل ارز قرار داده است. همچنین میزان فعالیت کنترل ریال نیز در این خصوص مؤثر بوده و کنترل ریال بر کنترل نرخ ارز تأثیرگذار و کمککننده است.» سیدعلی افزود: «همچنین کماکان فاصله ۱۲ تا ۱۳ هزارتومانی نرخ ارز نیمایی با بازار آزاد رانتی را توزیع میکند که یکی از مشکلات اصلی کشور است که ممکن است این فاصله بیشتر هم بشود. اگر چنین شود در بازار آزاد رانت بیشتری توزیع میشود.»
نرخ بیسابقه تورم مانعی بر سر قیمتگذاری دولتمیثم رادپور، کارشناس ارز نیز در اینباره به هممیهن توضیح داد: «در حال حاضر ما گزینههای متعددی در خصوص تصمیمگیری برای نرخگذاری ارز نداریم. زمانی البته چنین امکانی بود، زیرا منابع مناسب ارزی داشتیم و به این منابع نیز دسترسی داشتیم. منابع کشور مستهلک نشده بود و با چنین تورمی نیز مواجه نبودیم. در نتیجه امکان کنترل بازار ارز وجود داشت. حداقل از دولت خاتمی تا اواسط دولت دوم احمدینژاد یعنی حدود ۱۰ تا ۱۱ سال قیمت ارز کمابیش ثابت بود. آن زمان هم تورم بود، اما میزان آن بسیار کمتر از حال حاضر بود؛ بنابراین آن زمان امکان کنترل بازار ارز وجود داشت. از طرف دیگر وقتی دستوری درباره نرخ ارز صادر شود باید مرجع صدور دستور با همان قیمت ارز را عرضه کند. بهویژه اگر بهصورت مشخص قیمت تعیینشده پایینتر از چیزی است که در بازار آزاد معامله میشود باید با همان قیمت ارز را عرضه کنند تا قیمت تعیینشده مضحک نشود.»
او ادامه داد: «در حال حاضر قیمت تابلویی صرافیها را نمیتوان معامله کرد. این قیمت نیست و مسخره است. اگر قیمتی را دولت تعیین کند، اما روی آن معامله نشود به آن قیمت نمیگویند. به چیزی قیمت گفته میشود که روی آن معامله شود. بهبیان دیگر آنچه به بازار سیگنال میدهد، آثار اقتصادی بهدنبال دارد و حاوی اطلاعات قیمتی است که بهصورت فعال روی آن معامله میشود. اگر بانک مرکزی بخواهد بازار حواله را کنترل کند باید در شعب خارجی بانکهای ایرانی دست به عرضه ارز بزند. با توجه به اینکه پیشازاین شعب بانکهای ایرانی در خارج از کشور فعالیت داشتند و با تحریم مواجه نبودیم، در آن زمان بانک مرکزی میتوانست دست به عرضه بزند، اما امروز حتی اگر منابع ارزی هم داشته باشیم بانک مرکزی نمیتواند حتی یک دلار را برای فروش در بازار حواله عرضه کند.»
میثم رادپور با تأکید بر اینکه امروز وضعیت به صورتی است که اولاً منابع ارزی نداریم و اساساً هم این منابع تحت اختیار بانک مرکزی نیست و دوم اینکه تمامی شرکتهای دولتی، خصولتی و خصوصی ارز میفروشند و بانک مرکزی باید به آنها التماس کند که ارز را بفروشند، گفت: «نمیتوان به این شرکتها برای فروش به قیمت مدنظر دولت فشار آورد. بانک مرکزی ما حتی یک دلار نیز نمیتواند معامله کند، درحالیکه در گذشته بانک مرکزی فعالانه در بازار حواله مشارکت داشت. بازاری که گستردهتر از بازار نقدی است و دلیل اینکه این سالها بازار نقدی پررنگ شده است کوتاه شدن دست بانک مرکزی از بازار حواله و فعالیت نقدی است.»
این کارشناس ارز ادامه داد: «این نکته نیز قابلتوجه است که نرخ تورم بهشدت بالاست و در طول تاریخ جمهوری اسلامی، پهلوی و حتی پیش از آن نیز بی سابقه است. نرخ تورم ۵۰ درصد بسیار زیاد است. اگر شاخص قیمتها را عدد ۱۰۰ فرض کنیم، درصورتیکه ۱۵ درصد بودن نرخ تورم بعد از هشت سال یعنی دو دوره ریاستجمهوری، قیمتها سه برابر شده و به ۳۰۰ میرسد، اما با نرخ تورم ۵۰ درصد قیمتها ۲۵ برابر میشود. یعنی وضعیت امروز ما بههیچعنوان قابل قیاس با گذشته نیست. در ۱۰ سالی که قیمت دلار ثابت بوده است قیمت دلار در اثر تورم چهار برابر شده، اما اگر قیمتها ۲۵ برابر شود بانک مرکزی چگونه میتواند بازار دلار را نگه دارد؟ نرخ تورم بهشدت نگرانکننده است و نگرانی جدی درباره فروپاشی بازار پول و اینکه ریال خاصیت معاملهگری خود را از دست بدهد، وجود دارد. از طرف دیگر درآمدهای ارزی ما مانند سابق نیست و دیگر آنکه در صورت وجود درآمدهای ارزی، باز هم این منابع در دسترس ما نیستند. آیا بانک مرکزی میتواند در بازار حواله حضور یابد؟ قطعاً بهوضوح و با حسابهای روشن نمیتواند. اما حتی اگر منابع ارزی و دسترسی به آن وجود داشت نرخ تورم ۵۰ درصد قابلتحمل نبود و اینکه هرسال ۵۰ درصد ارزش پول ما افت میکند بسیار جدی است.»
او با یادآوری اینکه رییس جدید بانک مرکزی همان روزهای اول فعالیت خود اعلام کرد؛ قیمت دلار روی ۲۸ هزار تومان باشد، گفت: «مگر چنین چیزی میشود؟ تورم ۵۰ درصد کافی است برای اینکه دولت را از هر قسم قیمتگذاری منع کند. زیرا این قیمتگذاری باعث کاهش قیمت ارز و افزایش خرید آن میشود که در نتیجه بازهم قیمت ارز افزایش مییابد.»
منبع: فرارو
کلیدواژه: دامنه نوسان ارز بازار متشکل ارز تورم ۵۰ درصد بازار حواله قیمت گذاری بازار آزاد بانک مرکزی بازار ارز صرافی ها درآمد ها قیمت ارز نرخ تورم نرخ ارز قیمت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۷۵۶۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وعده دلار ۱۰۰ هزار تومانی محقق نشد/ احتمال بازگشت نرخ ارز به پله ۵۰ هزار تومان وجود دارد
لطیفی با بیان اینکه در این شرایط نهادهای امنیتی و بانک مرکزی مصمم هستند تا تدابیری بیاندیشند که نرخ گذاری کانالهای تلگرامی بر قیمت کالاها اثر گذار نباشد، تصریح کرد: سفته بازان بازار ارز برای اینکه اثرگذاری مخرب خود را در حوزه بازار ارز حفظ کنند با موج سواری بر حوادث و اتفاقات، پالسهای منفی را به بازار غیر رسمی ارز مخابره میکنند که این موضوع بر زندگی و معیشت مردم آثار منفی دارد.
سید روح اله لطیفی، فعال اقتصادی و سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت در گفتگو با ایسنا بیان کرد: یکی از دلایل نوسان نرخ ارز در هفتههای اخیر به عوامل سیاسی و خبرهای منفی شبکههای اجتماعی باز میگردد که در این زمینه کانالهای تلگرامی در تلاش بودند تا با افزایش نوسانات بازار ارز و به چالش کشیدن این بازار سودهای هنگفتی را به دست بیاورند.
تلاش برای خنثی سازی اثر کانالهای تلگرامی
وی با بیان اینکه در این شرایط نهادهای امنیتی و بانک مرکزی مصمم هستند تا تدابیری بیاندیشند که نرخ گذاری کانالهای تلگرامی بر قیمت کالاها اثر گذار نباشد، تصریح کرد: سفته بازان بازار ارز برای اینکه اثرگذاری مخرب خود را در حوزه بازار ارز حفظ کنند با موج سواری بر حوادث و اتفاقات، پالسهای منفی را به بازار غیر رسمی ارز مخابره میکنند که این موضوع بر زندگی و معیشت مردم آثار منفی دارد.
این تحلیلگر اقتصادی عنوان کرد: با توجه به تحولات سیاسی ماههای اخیر، سفته بازان با ورود شوکهای منفی سعی در ملتهب کردن بازار ارز داشتند و دارند تا از این طریق به سوءاستفاده شخصی بپردازند؛ اما بانک مرکزی به بازار ارز ورود کرد و توانست با مدیریت در زمان مناسب این بازار را کنترل کند. بانک مرکزی علاوه بر کنترل بازار ارز سعی کرد تا نیازهای واقعی ارزی مانند نیازهای وارداتی ماشین آلات، کالاهای اساسی، کالاهای کشاورزی و... را تامین کند. این رویداد به بازار پالس مثبت صادر کرد، در نتیجه بازار ارز آرام شد.
عدم جهش ناگهانی ارز بعد از پاسخ موشکی ایران به صهیونیستها
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت عنوان کرد: همچنین بعد از اینکه ایران پاسخ محکم به رژیم صهیونیستی داد و به این رژیم صهیونیستی حمله موشکی کرد، بعضی از رسانهها و کانالهای تلگرامی صحبت از افزایش نرخ ارز میکردند؛ اما در عمل مشاهده کردیم که نرخ ارز کاهش یافت. این موضوع نشان میدهد که بانک مرکزی با تدابیر ویژه ای که اندیشیده است، انتظارات تورمی و بازار ارز را به خوبی مدیریت کرد و قادر است تا نرخ ارز را به کانالهای قبلی بازگرداند.
این تحلیلگر اقتصادی اضافه کرد: در آن زمان عدهای از نرخ دلار بالای ۱۰۰ هزار تومان صحبت میکردند و به دنبال افزایش نارضایتی بین مردم بودند، اما با تدبیر بانک مرکزی رشد نرخ ارز نه تنها متوقف شد، بلکه احتمال بازگشت نرخ ارز به کانالهای قبلی تقویت شد و امیدواریم که نرخ ارز تا کریدور ۵۰ هزار تومان هم کاهش یابد.
وی اضافه کرد: همچنین امیدوار هستیم که بر اساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب تامین نیازهای تولیدی کشور با نرخ ارز پایینتر و حمایتی محقق شود تا هم رشد تولید و هم افزایش کیفیت تولید را در کشور شاهد باشیم و در ادامه معیشت مردم نیز بهبود یابد.
انتهای پیام